To κείμενο που ακολουθεί γράφτηκε από τον αναρχικό Stuart Christie, στενό σύντροφο του Albert Meltzer, λίγες μέρες μετά το θάνατο του. Πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Daily Telegraph. Αλιεύτηκε και μεταφράστηκε από την ιστοσελίδα-αρχείο που έχτισε ο ίδιος ο Meltzer, την Kate Sharpley Library.

Ο Albert Meltzer ήταν ένας από τους πιο ανθεκτικούς και σεβαστούς αγωνιστές του διεθνούς αναρχικού κινήματος στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα. Η εξηντάχρονη δέσμευσή του για το όραμα και την πρακτική του αναρχισμού έμεινε ζωντανή τόσο μετά την κατάρρευση της Επανάστασης και τον εμφύλιο πόλεμο στην Ισπανία όσο και μετά το Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Τροφοδότησε την ελευθεριακή άνθηση της δεκαετίας του 1960 και του 1970 και πάλεψε ενάντια στις αντιδραστικές προκλήσεις της θατσερικής δεκαετίας του 1980 και της μετά τον Ψυχρό Πόλεμο εποχής, της δεκαετίας του ‘90.


Ευτυχώς, προτού πεθάνει, ο Άλμπερτ κατάφερε να ολοκληρώσει την αυτοβιογραφία του, I couldn’t paint Golden Angels, μια οξεία εξιστόρηση της ζωής ενός ριζοσπάστη του εικοστού αιώνα, εχθρού της απάτης και του άδικου. Ήταν ένας ισόβιος συνδικαλιστής, που πολέμησε τους μελανοχίτωνες του Mosley στη μάχη της Cable Street, έπαιξε ενεργό ρόλο στην υποστήριξη των αναρχικών κομμούνων και των πολιτοφυλακών στην Ισπανική Επανάσταση και στην προπολεμική γερμανική αντιναζιστική αντίσταση, ήταν βασικός παράγοντας της ανταρσίας του Καΐρου [μετά] τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, και βοήθησε στην ανοικοδόμηση του διεθνούς αναρχικού κινήματος και της μεταπολεμικής αντίστασης ενάντια στο Φράνκο στην Ισπανία. Στα επιτεύγματά του συγκαταλέγεται η επιθεώρηση σατιρικού περιεχομένου Cuddon's Cosmopolitan Review, που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1965 και πήρε το όνομά της από τον Ambrose Cuddon, πιθανώς τον πρώτο συνειδητά αναρχικό εκδότη στη σύγχρονη εποχή, η ίδρυση του Αναρχικού Μαύρου Σταυρού, μιας ομάδας αλληλεγγύης στους κρατούμενους και η έκδοση του εντύπου που προέκυψε από αυτήν, της Μαύρης Σημαίας (Black Flag).

meltzer6

Με τον Murray Bookchin


Ωστόσο, ίσως η πιο σπουδαία κληρονομιά που άφησε ο Άλμπερτ είναι η βιβλιοθήκη Kate Sharpley, πιθανότατα το πιο ολοκληρωμένο αναρχικό αρχείο στη Βρετανία.
Γεννημένος το 1920 σε μικτό γάμο στο Λονδίνο των Αλητών του Orwell, στο οποίο υπήρχαν λίγα σπίτια για ήρωες, αλλά πολλοί ήρωες ταιριάζουν μόνο σε σπίτια, ο Άλμπερτ έγινε σύντομα μέλος στην πολιτική ζωή ενός παράξενου κοινωνικού περιβάλλοντος. Η απόφασή του να διαβεί το δρόμο της επαναστατικής πολιτικής ήρθε το 1935 στην ηλικία των 15 ετών - ως άμεσο αποτέλεσμα της ενασχόλησής του με την πυγμαχία. Η πυγμαχία θεωρούνταν ένα «ποταπό» άθλημα, το οποίο απαξίωναν οι διευθυντές του σχολείου του Έντμοντον και ο υποψήφιος βουλευτής των Εργατικών στην περιοχή, ο βαθιά αντι-πυγμάχος, Dr. Edith Summerskill. Ίσως ήταν τα πόδια του μπόξερ που απέκτησε ως νεολαίος που του έδωσαν τη δια βίου του ικανότητα να αντέχει το μεγάλο όγκο του. Σίγουρα πάντως του καλλιέργησε τη συνήθεια μιας ζωής για έξυπνη αξιολόγηση των πλεονεκτημάτων και των αδυναμιών, τόσο των δικών του, όσο και των αντιπάλων του.


Ο περπατημένος, αλλά και μελετηρός μποξέρ, παρακολούθησε την πρώτη του αναρχική συνάντηση το 1935, όταν και εξέφρασε την αντίθεση του στην ομιλήτρια Έμμα Γκόλντμαν, σχετικά με τα όσα έλεγε για την πυγμαχία. Σύντομα έγινε φίλος με τους αναρχικούς αγωνιστές της παλιότερης γενιάς, ενώ συμμετείχε τακτικά και δυναμικά στις δημόσιες συγκεντρώσεις. Η καθοδηγούμενη από τους αναρχικούς αντίσταση στο Φράνκο, το 1936, έδωσε μεγάλη ώθηση στο αναρχικό κίνημα της Βρετανίας και η δράση του Albert ήταν πολύμορφη, από τη διοργάνωση κινήσεων αλληλεγγύης, την παραγωγή προπαγανδιστικού υλικού, μέχρι τη συνεργασία με τον Captain J R White για την παράνομη αποστολή όπλων στη CNT από το λιμάνι του Αμβούργου και την κρυφή δράση του για λογαριασμό των ισπανών αναρχικών στην Βρετανία.


Ο Άλμπερτ έκανε διάφορες δουλειές. Από έμπορος σε υπαίθρια παζάρια μέχρι κομπάρσος σε θέατρα και ταινίες. Εμφανίστηκε για λίγο στο Pimpernel Smith του Leslie Howard, μια αντι-ναζιστική ταινία που δεν ακολούθησε την ιστορική γραμμή της νίκης, αλλά μάλλον της επανάστασης στην Ευρώπη. Η πλοκή προέβλεπε αναφορά στους κομμουνιστές κρατούμενους, αλλά όταν ο Howard ξεκίνησε να κάνει την ταινία, το 1940, ο Στάλιν είχε ήδη εισβάλει στη Φινλανδία και το σενάριο άλλαξε σε αναρχικούς κρατούμενους. Ο Howard αποφάσισε ότι κανένας από τους ηθοποιούς που έπαιζαν τους αναρχικούς δεν φαινόταν πραγματικός και επέμεινε ότι οι πραγματικοί αναρχικοί, συμπεριλαμβανομένου του Άλμπερτ, θα χρησιμοποιηθούν επιπλέον στις σκηνές του στρατοπέδου συγκέντρωσης. Μία συνέπεια αυτής της συνάντησης ήταν η γνωριμία του Howard με τη Hilda Monte, μια εξέχουσα αλλά αδιαμφισβήτητη ηρωίδα της γερμανικής αναρχικής αντίστασης στον Χίτλερ, κάτι που μπορεί να συνέβαλε στον μετέπειτα θάνατό του στη διαδρομή προς τη Λισαβόνα.


Τα μετέπειτα εργασιακά χρόνια του Albert τα πέρασε ως βιβλιοπώλης μεταχειρισμένων βιβλίων και, τέλος, ως πωλητής της εφημερίδας Fleet Street. Ο τελευταίος εργοδότης του ήταν, κατά τρόπο οξύμορο, η Daily Telegraph.

meltzer5

Με Jean Weir και Abel Paz (Diego Camacho)

Ενώ από τη φύση του ήταν εξαιρετικά ευγενική, γενναιόδωρη και ευγενική ψυχή, η υπεράσπιση του Άλμπερτ στον αναρχισμό ως επαναστατικού κινήματος της εργατικής τάξης τον έφερε σε άμεση και συνεχή σύγκρουση με τους νεοφιλελεύθερους που ήρθαν να κυριαρχήσουν στο κίνημα στα τέλη της δεκαετίας του 1940. Ακριβώς όπως οι άνθρωποι έλκονται από ολοκληρωτικά κινήματα λόγω της σιωπηρής βίας και των ιδεολογικών βεβαιοτήτων τους, πολλοί άλλοι πολιτικά ασυμβίβαστοι άνθρωποι πλησίασαν τον αναρχισμό λόγω της αγωνιστικής ανοχής του. Ο Άλμπερτ αντιτάχθηκε σθεναρά στην ανακατασκευή και προώθηση του αναρχισμού ως μιας ανοιχτής εκκλησίας για ακαδημαϊκούς και μονοθεματικές ομάδες πίεσης. Ήταν ειρωνικό ότι μια από αυτές τις ομάδες έφτασε στο σημείο να απορρίψει δημόσια τον αναρχισμό ως εξαντλημένο ιστορικό ρεύμα το 1962, αγνοώντας ευχάριστα την καταιγίδα που επρόκειτο να ξεσπάσει μετά την περίοδο που ονομάστηκε «μεταπολεμική συναίνεση» και την καθοριστική επιρροή των αναρχικών και ελευθεριακών ιδεών στις επόμενες γενιές.


Ήταν η υπεράσπιση του για τον αναρχισμό της ταξικής πάλης, σε συνδυασμό με τον σκεπτικισμό του για τη Νέα Αριστερά υπό την ηγεσία των φοιτητών τη δεκαετία του 1960 που έδωσε στον Άλμπερτ τη φήμη του για σεκταρισμό. Παραδόξως, όπως επισημαίνει ο φίλος και ο γελοιογράφος της Μαύρης Σημαίας, ο Phil Ruff στην εισαγωγή του στην αυτοβιογραφία του Άλμπερτ, «ήταν η ανακάλυψη του ταξικού αναρχισμού μέσω του «σεκταρισμού» της Μαύρης Σημαίας υπό την επιμέλεια του Άλμπερτ που έπεισε τόσους πολλούς αναρχικούς των επόμενων γενεών να γίνουν ενεργό στο κίνημα». Η δυναμική και η αντίληψη του λεγόμενου σεχταρισμού του Άλμπερτ συνέχισε να φέρνει αμέτρητους νέους στο αναρχικό κίνημα τότε και για άλλα τριάντα χρόνια μέχρι τον πρόωρο θάνατο του τον Απρίλιο του 1996.

meltzer3

Οι μαυροκόκκινες στην κηδεία του Albert Meltzer στο Λονδίνο 


Ο Albert Meltzer έμοιαζε συχνά σαν μέρος μιας διελκυστίνδας. Ποτέ δεν ήξερες αν ήταν εκεί απλά για να συμπληρώσει τους αριθμούς ή αν ήταν ο ηγέτης ολόκληρης της επιχείρησης. Για τον Άλμπερτ, τα προνόμια ήταν ο εχθρός της ανθρώπινης ελευθερίας. όχι μόνο τα προνόμια των καπιταλιστών, των βασιλιάδων, των γραφειοκρατών και των πολιτικών, αλλά και οι μικροπροσδοκίες των οπορτουνιστών και η καριερίστικη στάση μεταξύ των ίδιων των επαναστατών. Πολλά από αυτά που συνεισέφερε στη ζωή εκείνων που τον γνώριζαν θα μείνουν στην αφάνεια, αλλά θα μνημονεύεται με αγάπη για πολλά χρόνια από εκείνους από εμάς των οποίων τη ζωή άγγιξε.


Stuart Christie


Βιβλία του στα ελληνικά
-Αντίσταση δίχως σύνορα. Το επαναστατικό κίνημα στην Ευρώπη (1946-1976), εκδόσεις Ελεύθερος Τύπος
-Το αναρχικό κίνημα στην Κίνα, εκδόσεις Ελεύθερος Τύπος

Παράθεμα

Συνέντευξη του στην εφημερίδα Άναρχος (τ.3, Φλεβ. 1985) στο περιθώριο της διεθνούς αναρχικής συνάντησης στη Βενετία το 1984

meltzer1

meltzer2