Ερωτήματα γύρω από την επίταξη των κλινικών στην Θεσσαλονίκη και οσμή σκανδάλου. Η επιλογή και οι τελικά ακατάλληλες κλινικές.
Μια σύντομη ανασκόπηση της διαχείρισης του κράτους στην αντιμετώπιση της πανδημίας
Το Νοέμβρη η χώρα μπαίνει σε δεύτερο καθολικό lockdown. Η πρώτη καραντίνα που ήταν την άνοιξη του 2020 (Απρίλιο-Μαίο) είχε σκοπό να ελέγξει την διασπορά του ιού περιορίζοντας τις προσωπικές επαφές και δίνοντας χρόνο να θωρακιστεί το σύστημα υγείας πανελλαδικά αλλά και να ενισχυθούν δομές και υπηρεσίες προς την ίδια κατεύθυνση, να δημιουργηθεί δηλαδή ένα συνολικό πλάνο αντιμετώπισης. Φυσικά τα μέτρα που επέλεξε να πάρει το κράτος καμία σχέση δεν έχουν με την αντιμετώπιση της πανδημίας. Στην πραγματικότητα λοιπόν αυτό που έκανε η κυβέρνηση όλο αυτό το διάστημα που της δόθηκε για να αντιμετωπίσει την κατάσταση είναι: να δώσει παχυλές επιχορηγήσεις στα κανάλια , να ανοίξει τον τουρισμό χωρίς καμία οργάνωση, να ενισχύσει με προσλήψεις τα σώματα ασφαλείας και το στρατό, να χρηματοδοτήσει έργα ανούσια και αποτυχημένα όπως ο μεγάλος περίπατος, να στηρίξει τον “εθνικό” αερομεταφορέα Aegean με 120 εκατ. euro, να αγοράσει υπερμεγέθεις μάσκες για τα παιδιά στα σχολεία αλλά και να στήσει το “δύσκολο” project της τηλε-εκπαίδευσης.
H επίσημη καταγραφή και η παρακολούθηση της πανδημίας ήταν και παραμένει απαράδεκτη και άκρως προβληματική σύμφωνα με την επιστημονική κοινότητα. Η Ελλάδα συνέχισε να κάνει πολύ λίγα τεστ σε σχέση με άλλες χώρες, με αποτέλεσμα να χαθεί από νωρίς η εικόνα της διασποράς του ιού. Έτσι δεν μπόρεσαν να πάρουν έγκαιρα μέτρα για τον έλεγχο σε τοπικό επίπεδο. Στη συνέχεια ήρθε το αφήγημα της ατομικής ευθύνης, που έδωσε ένα καλό πάτημα στην κυβέρνηση “να αναλάβει δράση” απέναντι στην κοινωνία. Για την εξάπλωση της πανδημίας υπεύθυνοι είναι πρώτα οι πολίτες ενώ ο ρόλος του κράτους δεν είναι άλλος από το να συνεχίζει να καταστρατηγεί τα εργατικά δικαιώματα και να προωθεί κατασταλτικά μοντέλα τα οποία ουδεμία σχέση έχουν με την ουσιαστική προάσπιση της υγείας.
Ωστόσο οικονομική ενίσχυση φαίνεται να δόθηκε αλλά όχι εκεί που έπρεπε. Τα λεφτά υπάρχουν, δεν είναι όμως για ουσιαστικά μέτρα, όπως για την ενίσχυση της υγείας, αύξηση των ΜΕΘ και προσλήψεις ιατρικού προσωπικού, ούτε για την ενίσχυση των ΜΜΜ που ειδικά στην Θεσσαλονίκη, που αντιμετωπίζει το σοβαρότερο πρόβλημα, εδώ και χρόνια βρίσκονται σε άθλια κατάσταση και φυσικά δεν είναι για ουσιαστική στήριξη εργαζομένων και οικογενειών που πλήττονται από την ανεργία, τη φτώχεια και την επισφάλεια μέσα στην υγειονομική κρίση.
Η κυβέρνηση λοιπόν όπως φαίνεται, προσπαθεί να διαχειριστεί τη σοβαρή αυτή απειλή για τη δημόσια υγεία, δίχως όμως αυτό να γίνει εις βάρος του ιδιωτικού τομέα με αποτέλεσμα (ή καλύτερα με σκοπό) τον αφανισμό της δημόσιας και δωρεάν υγείας και του κοινωνικού κράτους.
Φτάνουμε σήμερα μετά από 6 μήνες
Διανύοντας το 2ο κύμα πανδημίας, μισό χρόνο μετά το πρώτο, οι νεκροί έχουν πλέον ξεπεράσει τους 2.400i, στις 19 Νοέμβρη, το κράτος αποφασίζει να κάνει επίταξη 2 ιδιωτικών κλινικών στην Θεσσαλονίκη, ενώ την ίδια στιγμή η ένταση της πανδημίας δεν αφήνει τους εργαζόμενους στα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης να πάρουν ανάσα . Ωστόσο ένα παιχνίδι συμφερόντων φαίνεται να παίζεται γι’ ακόμη μια φορά σχετικά με την επιλογή των 2 κλινικών. Συγκεκριμένα η κυβέρνηση λόγω της αρχικής αρνητικής απάντησης των κλινικαρχών, ανακοίνωσε το διπλασιασμό της τιμής αποζημίωσης από 800 στα 1.600 ευρώ για την απλή νοσηλεία περιστατικών Covid σε ιδιωτικές κλινικές. Στη συνέχεια πέρα από την αποζημίωση παραχωρεί στις επιταγμένες κλινικές, γιατρούς, νοσηλευτές και διοικητικούς υπαλλήλους από Δημόσια Νοσοκομεία για να εργαστούν στις ιδιωτικές δομές. Αυτό σημαίνει πως το δημόσιο που πληρώνει ήδη ημερήσια αποζημίωση στις “επιταγμένες” ιδιωτικές κλινικές, θα καλύψει και τις ανάγκες τους σε προσωπικό από τα (ήδη υποστελεχωμένα) δημόσια νοσοκομεία. Αυτό σίγουρα δεν είναι επίταξη αλλά μια πολύ καλά μελετημένη και επικερδής συμφωνία για τους ιδιοκτήτες των κλινικών. Είναι προκλητική αυτή η συμφωνία. Δηλαδή αντί να επιταχθούν πραγματικά οι ιδιωτικές κλινικές και να ενισχυθεί το δημόσιο σύστημα υγείας με νέες προσλήψεις, αυτό αποδυναμώνεται ακόμη περισσότερο δανείζοντας ιατρικό προσωπικό και κάνοντας δώρα στους ιδιώτες. Την ίδια ώρα επικουρικοί εργαζόμενοι του ΕΚΑΒ, καταγγέλλουν με τη σειρά τους πως δεν έχουν πληρωθεί τους τελευταίους μήνες.
Είναι εμφανές πως η κυβέρνηση όχι μόνο δεν υπερασπίζεται τη δημόσια υγεία, αντιθέτως εκμεταλλευόμενη την κατάσταση, επιχειρεί να σώσει τις ιδιωτικές επιχειρήσεις υγείας. Δεν είναι λίγες οι επώνυμες αναφορές δικηγόρων που ανοίγουν ζήτημα σκοπιμοτήτων πίσω από την επίταξη «πτωχευμένων κλινικών» στη Θεσσαλονίκη, θέτοντας ερωτήματα για τα κριτήρια με τα οποία έγινε η επιλογή. Είναι γνωστό στο χώρο της υγείας (και όχι μόνο) πως οι δύο κλινικές αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα.
Παρακάτω αναφέρονται κάποια ενδεικτικά στοιχεία για την οικονομική κατάσταση των δύο “επιταγμένων” κλινικών και τις εργασιακές συνθήκες που επικρατούν.
Euromedica
Στις 7 Οκτώβρη ο καταχρεωμένος όμιλος Euromedica ζητάει να υπαχθεί σε καθεστώς προστασίας του Πτωχευτικού Κώδικα ενώ λίγες εβδομάδες μετά η κυβέρνηση παίρνει απόφαση να κάνει επίταξη την Γενική κλινική Euromedica. Η οικονομική πτώση του ομίλου Euromedica ξεκίνησε υπό την διοίκηση Λιακουνάκου, και φυσικά δεν έχει σταματήσει μέχρι σήμερα. Έτσι, μπήκε μπροστά το σχέδιο «εξυγίανσης» μέσω των ευνοϊκών διατάξεων του νέου Πτωχευτικού Κώδικα με τα χρέη εκατομμυρίων ευρώ σε Δημόσιο, ιδιώτες και φυσικά εργαζόμενους να συσσωρεύονται.
Ενδεικτικά, όπως προκύπτει από την προσφυγή της ίδιας της εταιρείας, στις 31/3/2020 οι συνολικές οφειλές ανέρχονταν σε 538,9 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 2,12 εκατ. σε εργαζόμενους ενώ ανάμεσα σε αυτούς συγκαταλέγεται και η Siemens Healthcare στην οποία χρωστάει 3,5 εκ. ευρώ. O Γερμανικός κολοσσός κατέθεσε τον Γενάρη αίτηση κήρυξης πτώχευσης της Euromedica στο Πρωτοδικείο Aθηνών. Mετά την έξωση της προηγούμενη διοίκησης , δημιουργείται μια εικόνα ανάκαμψης παρά τις οικονομικές οφειλές του ομίλου. Ωστόσο από το 2012 εργαζόμενοι (2.200άμεσα και 3.000 έμμεσα) στις κλινικές και τα διαγνωστικά κέντρα Euromedica πληρώνονται με μεγάλες καθυστερήσεις, από 3 εώς 5 μήνες. Τον Αυγούστου 2018 το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, διέταξε την προσωρινή δέσμευση όλης της κινητής περιουσίας της Euromedica. Tο δικαστήριο, όμως, έκρινε διαφορετικά δίνοντας περιθώριο στη νέα διοίκηση μέχρι να κριθεί η “ουσία” της υπόθεσης.
Με επιχείρημα λοιπόν την υγειονομική κρίση, η κυβέρνηση, ενώ γνωρίζει την οικονομική κατάσταση της εταιρείας και ότι οφείλει τεράστια χρηματικά ποσά στο Δημόσιο, επιλέγει να πληρώνει διπλάσιο ποσό για κάθε κρεβάτι στην υπό σύσταση εταιρεία που θα προκύψει από τη διαδικασία «εξυγίανσης», ενώ τα χρέη της παλιάς εταιρείας θα έχουν στην ουσία διαγραφεί.
Γενική κλινική Λ.Σαραφιανός
Όπως κατήγγειλε από την πρώτη στιγμή ο Σύλλογος Προσωπικού Ιδιωτικών Κλινικών Βορείου Ελλάδας, στην περίπτωση της κλινικής ιδιοκτησίας Σαραφιανού, οι εργαζόμενοι ήταν απλήρωτοι όλο το 2020, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες βρίσκεται αντιμέτωπη ακόμη και με πλειστηριασμούς περιουσίας και οι δομές της είναι «ημίκλειστες».Με καταγγελίες και δηλώσεις το ΕΚΘ και πιο συγκεκριμένα o πρόεδρος του, Χ. Κυπριανίδης, τονίζουν την απαράδεκτη στάση του κράτους με τη συγκεκριμένη επιλογή για επίταξη, ρίχνοντας ταυτόχρονα τα βέλη τους και στην διοίκηση. “Αυτή η κλινική κανονικά έπρεπε να κλείσει. Ξέρω ότι ο εισαγγελέας βρίσκεται στην προκαταρκτική εξέταση για το συγκεκριμένο ζήτημα και ξαφνικά ακούμε για επίταξη. Πως φτάσαμε λοιπόν στην επίταξη μιας ακατάλληλης κλινικής;” ...”Στην κλινική Σαραφιανός, γνωρίζουμε ότι έχουν κατατεθεί μηνύσεις από τους εργαζόμενους για απλήρωτη εργασία, όπως και ότι υπάρχουν αναφορές για το υγειονομικό περιβάλλον της κλινικής το οποίο βρίσκεται σε πολύ άσχημη κατάσταση.. οι μηνύσεις αυτές έχουν φτάσει στον εισαγγελέα ο οποίος τις διερευνά.. η κλινική έχει ξεμείνει από νοσηλευτές. Όποιον εργαζόμενο διαθέτει σε αυτόν τον κλάδο, είναι απλός μαθητευόμενος, πτυχιούχους δεν έχει.” Σε όλα αυτά φυσικά βρήκε να απαντήσει ο Κ. Σαραφιανός πως οι μηνύσεις είναι από αρνητές μάσκας και πως ο ΕΟΠΥ (λόγω παλιάς αντιδικίας ) έχει να τον πληρώσει από το Δεκέμβρη του 2019. Μόνο που αυτά δεν είναι καινούρια για τον συγκεκριμένο και τις επιχειρήσεις του.
Ήδη από το 2012 υπάρχουν καταγγελίες για απλήρωτη εργασία, μείωση μισθών και μη τήρηση της σύμβασης εργασίας. Από τότε, ακολούθησαν απολύσεις ιατρικού προσωπικού ως αντίποινα της εργοδοσίας, ενώ από τον Μάιο του 2015 και αφού είχε προβεί σε αντικατάσταση του προσωπικού με νέους υπαλλήλους, άρχισε η συστηματική και ολοένα αυξανόμενη καθυστέρηση πληρωμών. Χωρίς καμία ντροπή η εργοδοσία συντάσσει ατομικές συμβάσεις εργασίας όπου ζητά μεταξύ άλλων από τους εργαζόμενους να υπογράψουν πως αποδέχονται την καθυστέρηση των μισθών τους για μήνες. Όλα αυτά τα χρόνια ο Γ.Σαραφιανός έχει στην ιδιοκτησία του και ένα φαρμακείο σε κεντρικό σημείο της πόλης, όπου κι εκεί οι συνθήκες εργασίας είναι εξίσου άθλιες (απλήρωτες υπερωρίες, κανένα ρεπό, καθυστέρηση μισθοδοσίας) ενώ πολλά από τα παραφαρμακευτικά προϊόντα του δεν θα έπρεπε καν να είναι προς πώληση. Φυσικά η εξάντληση των εργαζομένων στο φαρμακείο είναι κανόνας καθώς έχει ελάχιστους εργαζόμενους (1 φαρμακοποιό και 1-2 υπαλλήλους) οι οποίοι πρέπει να ανταπεξέλθουν στο διευρυμένο ωράριο του φαρμακείου δίνοντάς τους φυσικά ψίχουλα για μισθό.
Δύο εβδομάδες μετά και ενώ όπως μαθαίνουμε οι κλινικές ετοιμάστηκαν, δεν φαίνεται να νοσηλεύτηκε κανένας ασθενής. Η Γ.Κ.Σαραφιανός φαίνεται να κρίθηκε ακατάλληλη - 2 εβδομάδες μετά και αφού έκλεισε η συμφωνία - σε σχέση με συγκεκριμένες παροχές (σεντόνια, εξαερισμός, οξυγόνο). Σε ότι αφορά τη κλινική του ομίλου Euromedica, έπειτα από διαβουλεύσεις της διοίκησης του ομίλου με το Υπ. Υγείας, συμφωνήθηκε για τη συγκεκριμένη κλινική να δέχεται για νοσηλεία μόνο μη Covid περιστατικά και να τεθεί στη διάθεση των υγειονομικών υπηρεσιών άλλη δομή του ίδιου ομίλου, το Κέντρο Αποκατάστασης «Αρωγή», για τη νοσηλεία περιστατικών Covid-19, χωρίς φυσικά να εξηγηθεί το γιατί.
Βλέπουμε λοιπόν πως όσο κι αν οι ΜΕΘ είναι πλήρεις και το ιατρικό προσωπικό στα δημόσια νοσοκομεία υποφέρει, η επίταξη των ιδιωτικών κλινικών ήταν κυρίως για λόγους εντυπωσιασμού. Είναι εμφανές ότι η κυβέρνηση της Ν.Δ. χρυσοπληρώνει με ζεστό δημόσιο χρήμα τους νέους ιδιοκτήτες της χρεοκοπημένης Euromedica και το γνωστό λαμόγιο ιδιοκτήτη της επίσης χρεοκοπημένης Κλινικής Λ. Σαραφιανού και Πρόεδρο των ιδιωτικών κλινικών Β.Ελλάδας. Οι κλινικάρχες που έκαναν παζάρια με την κυβέρνηση λίγο πριν την επίταξη των κλινικών τους, που δήθεν ενδιαφέρονταν για την τύχη των ασθενών τους μετά την επίταξη και την διασπορά του ιού λόγω περιορισμένων μέτρων κι έκαναν προτάσεις περί διαχείρισης του προβλήματος, είναι οι ίδιοι που αφήνουν εργαζόμενους απλήρωτους ενώ ταυτόχρονα ετοιμάζονται να αρπάξουν τις αποζημιώσεις από τα δημόσια ταμεία λόγω της “οικονομικής ζημιάς” που ισχυρίζονται πως έπαθαν. Για ακόμη μια φόρα έγινε ξεκάθαρο πως για το κράτος είναι πιο σημαντικό το κέρδος και όχι οι ζωές των εργαζόμενων και της κοινωνίας.
1, ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΙΑΤΡΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ
2, 3, 4, 5, 6, 7