Ήταν η 28 Νοέμβρη του περασμένου φθινοπώρου όταν στις 06:00 το πρωί, πριν καλά καλά ξημερώσει, δυνάμεις καταστολής διαφόρων ειδών εισέβαλαν στο κτίριο της Κατάληψης Mundo Nuevo, το οποίο βρίσκεται επί των οδών Φιλίππου με Σιατίστης δίπλα από την Ρωμαϊκή Αγορά στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, παραβιάζοντας την κεντρική είσοδο του κτιρίου. Αποτέλεσμα εκείνης της εκκένωσης, την οποία συνόδευαν κάμερες των κεντρικών καναλιών της χώρας («απαιτήσεις» της επιχείρησης θα έλεγε κανείς), πέρα από την άμεση επίθεση στην ίδια την κατάληψη και τους ανθρώπους της ήταν η εκκίνηση μιας σειράς πραγμάτων, το νήμα των οποίων θα ξετυλίξουμε σταδιακά σε αυτό το άρθρο, εστιάζοντας στην εμπλοκή της δημοτικής αρχής του Δήμου Θέρμης στους κατασταλτικούς σχεδιασμούς, και ειδικότερα μέσω της αθρόας χρηματοδότησής τους από το δημόσιο ταμείο του δήμου.
Σε υλικό επίπεδο η εκκένωση συνοδεύεται από καταστροφή των διαμορφωμένων εσωτερικών χώρων του κτιρίου –σημειώνουμε ότι το κτίριο είναι διατηρητέο-, κατάσχεση πολιτικού υλικού διαδηλώσεων -πολλές δεκάδες πανό, σημαίες κ.α.- αλλά και προσωπικών αντικειμένων (πχ λάπτοπ) με μια «αναμνηστική» φωτογράφιση αυτών ως «λαφύρων» να συνοδεύει την επίσημη ανακοίνωση της ελληνικής αστυνομίας. Η γειτονιά ευθύς αμέσως μετατρέπεται σε αστυνομοκρατούμενη ζώνη με στρατοπέδευση ΜΑΤ σε 24ωρη βάση και τρομοκράτηση κατοίκων που στέκονται αλληλέγγυοι με την κατάληψη, ενώ ξεκινούν και οι εργασίες αχρήστευσης του διατηρητέου κτιρίου με την σύμφωνη γνώμη της δημοτικής αρχής (σκαπτικές εργασίες για αποσύνδεση από το δίκτυο υδροδότησης, διακοπή ηλεκτροδότησης).
Λίγες μέρες μετά την εκκένωση, ο δήμαρχος Θεόδωρος Παπαδόπουλος αποφασίζει και ενεργοποιεί τις διαδικασίες για το άμεσο «ντύσιμο» του κτιρίου με τόνους λαμαρίνας, με το αζημίωτο από τον δημόσιο κουμπαρά του δήμου, ικανοποιώντας τις κατασταλτικές επιθυμίες της αστυνομίας και του κράτους. Για τον σκοπό αυτό, αναθέτει σε εταιρεία με έδρα το Τριάδι Θέρμης και με κόστος 15.000 ευρώ την ουσιαστική μετατροπή του μέχρι πρότινος πλούσιου εν ζωή κτιρίου σε ένα νεκρό μεταλλικό κέλυφος (Εικόνα 1 και 2).
Στη συνέχεια, με νέα απόφασή του ο δήμαρχος αναθέτει σε ιδιωτική εταιρεία παρακολούθησης (με έδρα τους Αμπελόκηπους) την επιτήρηση μέσω καμερών του κτιρίου. Πολλαπλές κάμερες, συναγερμός, ηχητικές προειδοποιήσεις και ένα μεγάλο σύστημα καλωδίωσης ζώνουν το κτίριο της κατάληψης Mundo Nuevo, με το επιπρόσθετο κόστος της χρηματοδότησης αυτών των οχυρωματικών έργων να φτάνει τα περίπου 9.500 ευρώ (Εικόνες 3 και 4). Τόσος ήταν ο φόβος της κεντρικής κρατικής εξουσίας και των τοπικών αρχόντων του δήμου Θέρμης απέναντι στην κατάληψη και την πολιτική της δράση που ήταν διατεθειμένοι να ξοδέψουν ευθύς αμέσως 25.000 ευρώ για να την καταστήσουν όσο το δυνατόν πιο «νεκρή».
Θα μπορούσε ένας σχολαστικός αναγνώστης να διερωτηθεί αν οι επεμβάσεις αυτές είναι σύμφωνες με την μη «αφαίρεση, αλλοίωση ή καταστροφή των επιμέρους αρχιτεκτονικών και διακοσμητικών στοιχείων» του διατηρητέου κτιρίου, όπως όριζε η αντίστοιχη υπουργική απόφαση στις 08/04/1994 (Εικόνα 5), αλλά η «αισθητική» της εξουσίας είναι σε τελική ανάλυση η «αισθητική» της καταστολής που χτυπάει αγωνιστές και χτίζει κολαστήρια για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, που συγκαλύπτει βιαστές μπάτσους, παιδοβιαστές και κυκλώματα τράφικινγκ, που διώκει τους απεργούς εργάτες, δέρνει τους φοιτητές, φιμώνει τις γυναίκες, εκκενώνει καταλήψεις (ή και τις γκρεμίζει όπως για παράδειγμα παλαιότερα με την κατάληψη στέγης μεταναστών «Ορφανοτροφείο» στην Άνω Τούμπα και τον «Βοτανικό Κήπο» φέτος το καλοκαίρι στην Πετρούπολη)· δηλαδή η «αισθητική» της απρόσκοπτης εκμετάλλευσης των φτωχών, της κοινωνικής και ταξικής βάσης, της καταδυνάστευσης της ζωής μας από αυτό το αδηφάγο κρατικό καπιταλιστικό σύστημα.
«Το κράτος ξεπλένει μπάτσους βιαστές, αδειάζει καταλήψεις και δέρνει φοιτητές» ήταν ένα από τα συνθήματα που φωνάχτηκαν το ίδιο πρώτο πρωινό της εκκένωσης της κατάληψης Mundo Nuevo από τους συντρόφους και τις συντρόφισσες που είχαν συγκεντρωθεί όσο πιο κοντά στο κτίριο, μία οριοθέτηση που οριζόταν από τις κλούβες των ΜΑΤ. Το σύνθημα αυτό, το οποίο φωναζόταν και στις μετέπειτα κινήσεις και δράσεις αλληλεγγύης για την Mundo Nuevo που ακολούθησαν το επόμενο διάστημα, συμπύκνωνε και συμπυκνώνει ακόμη την ωμή ουσία της κρατικής πολιτικής απέναντι στο κοινωνικό σώμα.
Ταυτόχρονα όμως σκιαγραφεί και ένα -μικρό ομολογουμένως- κομμάτι του φάσματος της πολιτικής δράσης της Mundo Nuevo και των ανθρώπων της. Επεξηγούμαστε επιγραμματικά: τα καφενεία γυναικών όπως αυτό που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 19/10/2022 (ένα μήνα πριν την εκκένωση) με σκοπό τη διενέργεια συζητήσεων και δράσεων ενάντια στους παιδοβιασμούς (υπόθεση Σεπόλια) και του βιασμού της 19χρονης από 2 αστυνομικούς της ομάδας ΔΙΑΣ μέσα στο ΑΤ Ομόνοιας, τις αδιάκοπες κινήσεις υπεράσπισης των καταλήψεων και την συνεχή παρουσία στον αγώνα των φοιτητών ενάντια στην διάλυση της δημόσιας παιδείας και την αστυνομοκρατία.
Ένα πολιτικό γεγονός που συνένωνε όλα αυτά -και ακόμη περισσότερα- αποτέλεσε και το 3ο Ελευθεριακό Φεστιβάλ Κατειλημμένων Χώρων & Συλλογικοτήτων, στο οποίο η Κατάληψη Mundo Nuevo ήταν βασικός διοργανωτής, και του οποίου η κεντρική συναυλία την 3η μέρα διεξαγωγής του πραγματοποιούνταν στα γρασίδια της φιλοσοφικής του αστυνομοκρατούμενου ΑΠΘ. Μία κίνηση που από μόνη της ως τέτοια έσπαγε το επιχειρούμενο από την κυβέρνηση κλίμα αστυνομοκρατίας απέναντι στους αγώνες των φοιτητών, με χιλιάδες κόσμου να έρχονται σε επαφή με τις δυνάμεις του οργανωμένου αναρχισμού και της απελευθερωτικής προοπτικής που χαράσσει. Έβαζε δηλαδή «δύσκολα» στους σχεδιασμούς της εξουσίας τόσο για την απονέκρωση κάθε φωνής αντίστασης στα πανεπιστήμια όσο και για την κατασταλτική εκστρατεία που έχει εξαπολύσει απέναντι στους αναρχικούς και τους αγωνιστές. Η συνέχεια των γεγονότων είναι λίγο-πολύ γνωστή· δολοφονική επίθεση των ΜΑΤ με χημικά σε χιλιάδες κόσμου που παρακολουθούσε την βραδινή συναυλία του Θ. Παπακωνσταντίνου. Η Mundo Nuevo έπρεπε λοιπόν για το κράτος και την κυβέρνηση να «χτυπηθεί».
Ο μεγάλος χορηγός αυτής της κατασταλτικής εκστρατείας, δηλαδή η δημοτική αρχή του δήμου Θέρμης, συνέχισε και το επόμενο διάστημα φτάνοντας μέχρι και σήμερα να αποτελεί τον βασικό χρηματικό αιμοδότη, εκταμιεύοντας εκ νέου πολλές δεκάδες χιλιάδες ευρώ για τον σκοπό αυτό. Στις 08 του περασμένου Μάη αποφασίζει την εκταμίευση επιπλέον 3000 ευρώ για την ιδιωτική εταιρεία παρακολούθησης (όπου και το μεγαλύτερο μέρος αυτού του ποσού καταβάλλεται στις 29/06), ενώ ταυτόχρονα εκταμιεύει άλλες 18.000 ευρώ από τον ετήσιο προϋπολογισμό φτιάχνοντας ένα συνολικό κεφάλαιο 28.000 ευρώ (Εικόνες 6,7,8,9) από το οποίο οι 18.000 πηγαίνουν απευθείας σε εταιρεία μελετών για την «αξιοποίηση» του κτιρίου. Ποια ήταν όμως αυτή η τόσο μεγάλη σπουδή για το κράτος, την κυβέρνηση και τους τοπικούς αυλικούς της ώστε να συνεχίσουν την αέναη χρηματοδότηση της καταστολής της κατάληψης Mundo Nuevo;
Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα θα πρέπει να ανατρέξουμε στις 16 Μαρτίου του 2023, ημέρα που πραγματοποιείται η μεγάλη πανελλαδική γενική απεργία με κύριο περιεχόμενο το κρατικό και καπιταλιστικό έγκλημα στα Τέμπη, το οποίο φανέρωσε ξεκάθαρα την δολοφονική φύση του ίδιου του συστήματος. Εκείνη την ημέρα, με χιλιάδες ανθρώπους να διαδηλώνουν στους δρόμους της Θεσσαλονίκης, η κατάληψη Mundo Nuevo ανακαταλαμβάνεται. Ανακαταλαμβάνεται υπό το φως των κοινωνικών και ταξικών κινημάτων, της κοινωνικής κινητοποίησης, μέρα-μεσημέρι. Πέρα από την έκδηλη και εκ διαμέτρου αντίθεση που προκύπτει ακόμη κι ως εικόνα σε συμβολικό επίπεδο, συγκριτικά με την αξημέρωτη εκκένωση της κατάληψης από το κράτος και τις ένστολες συμμορίες του, αναδεικνύονται και ορισμένες βασικές πτυχές. Το γεγονός της ίδιας της συνειδητής ανακατάληψης την ημέρα αυτή μέσα στο συγκεκριμένο πλαίσιο και περιεχόμενο καταδεικνύει την ανάδραση που έχει η κατάληψη ως δομή αγώνα και οι αναρχικοί με το ευρύτερο κοινωνικό κίνημα: ένα εφαλτήριο αντίστασης απέναντι στην θανατοπολιτική του κέρδους και της εξουσίας αλλά και ένα πρόταγμα για την ίδια την ζωή. Καταδεικνύει επίσης ότι παρά τις οχυρωματικού τύπου κινήσεις οι καταλήψεις μπορούν να ανακαταληφθούν από τους αγωνιστές, ότι οι αναρχικοί αγωνιστές δρουν μέσα στους κοινωνικούς και ταξικούς αγώνες, οργανικό κομμάτι των οποίων είναι και οι ίδιες οι καταλήψεις (και ως τέτοιες χτυπιούνται), καθώς και ότι ο οργανωμένος αναρχικός αγώνας αποτελεί εκείνο τον τρόπο με τον οποίο οι καταπιεσμένοι μπορούν και να συγκροτούν μπλοκ διαδήλωσης και να ανακαταλαμβάνουν τις εκκενωμένες δομές τους εν μέσω γενικής απεργίας και με δυνάμεις καταστολής στον δρόμο.
Κάτι ακόμη που κατέστη σαφές εκείνη την ημέρα είναι το γεγονός ότι αν υπήρξε μία μοναδική στιγμή σε όλο αυτό το διάστημα, από την εκκένωση μέχρι την ανακατάληψη, που το κτίριο επέστρεψε πραγματικά στα χέρια της κοινωνίας ήταν αυτή η μία περίπου ώρα της ανακατειλημμένης Mundo Nuevo. Αυτό ήταν και το μοναδικό χρονικό διάστημα που ήταν πραγματικά απελευθερωμένη, και όχι όπως προσπαθούσε να πείσει για το αντίθετο ο πρώην υπουργός Θεοδωρικάκος στην οργουελική ανακοίνωση-πανηγυρισμό για την πρώτη εκκένωση. Όλα αυτά σήμαιναν ότι η κρατική εντολή της εκ νέου εκκένωσης ήταν θέμα χρόνου, και πράγματι μέσα σε μία ώρα διμοιρίες ΜΑΤ επιτέθηκαν στην συγκέντρωση έξω από την ανακτημένη κατάληψη, εκκενώνοντας την εκ νέου και προχωρώντας σε νέες συλλήψεις συντρόφων και συντροφισσών.
Τελευταίος -για την ώρα- κρίκος σε αυτή την αλυσίδα κατασταλτικής χορηγίας από την εν λόγω δημοτική αρχή αποτέλεσε και το λεγόμενο «σχέδιο αξιοποίησης», με τις δεκάδες χιλιάδες ευρώ να το συνοδεύουν όπως ήδη έχουμε υπογραμμίσει. Αν μη τι άλλο, η συνέπεια της εξουσίας, είτε κεντρικής είτε τοπικής, με την οργουελική χρήση της γλώσσας είναι εμφανής. Δεν θα σταθούμε στις πόσες χιλιάδες ευρώ τιμολογεί η δημοτική αρχή του Θ. Παπαδόπουλου την επονομαζόμενη «αξιοποίηση» και σε ποιο ζύγι νομίζουν οι τοπικοί εκφραστές της κρατικής καταστολής ότι θα μπορούσε ποτέ να χωρέσει η συνεισφορά της πολιτικής δράσης της κατάληψης. Άλλωστε, η ίδια η πραγματικότητα είναι αμείλικτη και θέτει ξανά και ξανά στο προσκήνιο της κοινωνίας με τον πιο βίαιο τρόπο την βαθιά αντικοινωνική φύση του κράτους και του καπιταλιστικού συστήματος. Τέμπη, Πύλος, Δαδιά, Μόρια, Μάτι, Θεσσαλία είναι μερικοί γεωγραφικοί προσδιορισμοί οι οποίοι στο άκουσμά τους και μόνο η κρατική θανατοπολιτική εις βάρος της κοινωνίας μάς έρχεται ως πρώτη σκέψη. Όσο κι αν με εύηχες λέξεις περί «αξιοποιήσεων», «επενδύσεων» και άλλων χαλκευμάτων η εξουσία προσπαθεί να θολώσει τα νερά, γνωρίζουμε ότι αυτό αποκρύπτει την ένταση της καταστολής, την όξυνση των αντικοινωνικών επιθέσεων, το τσάκισμα των αντιστάσεων μέσα σε έναν σχεδιασμό πλήρους καθυπόταξης των φτωχών, των εργαζομένων, των νεολαίων, των ανέργων, των μεταναστών σε έναν κόσμο που ο κοινός παρονομαστής είναι ο θάνατος, η φτώχεια, η εξαθλίωση, μια ζωή αβίωτη για την κοινωνία, προς όφελος της κερδοφορίας μιας ισχνής μειοψηφίας εκμεταλλευτών.
Στον αντίποδα των δεινών που κομίζει συνολικά για την κοινωνία το παρόν σύστημα εκμετάλλευσης βρίσκονται οι καταλήψεις. Οι καταλήψεις, το αναρχικό κίνημα και οι δομές του αποτελούν σπλάχνο από το σώμα των καταπιεσμένων, και ως τέτοιες βρίσκονται στην αιχμή της αντίστασης στις επιταγές της εξουσίας. Δεν παραδίδονται αλλά μάχονται. Αποτελούν συλλογικούς τρόπους οργάνωσης, έκφρασης και ψηλάφησης της ελευθερίας, νοηματοδοτούν την βαθιά πανανθρώπινη φυσική τάση για την χειραφέτηση από τα καταπιεστικά δεσμά της ιδιοκτησίας και των παραγώγων της και συνεπακόλουθα η «αξία» τους για την κοινωνική και ταξική βάση είναι ανυπολόγιστη. Το καταμαρτυρεί η ίδια τους η δράση, όπως στην περίπτωση της αναρχικής κατάληψης Mundo Nuevo το καταμαρτυρεί και το ότι το αμέσως προηγούμενο βράδυ πριν την εκκένωση, για την ακρίβεια 6 ώρες νωρίτερα, πραγματοποιούνταν βραδιά οικονομικής ενίσχυσης του αγώνα των απεργών εργατών του εργοστασίου της «Μαλαματίνα». Αυτό είναι κάτι που το γνωρίζουν οι εξουσιαστές, γι’ αυτό και εκδίδουν τελεσίγραφα και τοποθετούν μόνιμα και διαχρονικά τις καταλήψεις στο στόχαστρο της καταστολής. Αυτό που δεν γνωρίζουν είναι η προσωρινότητα της κυριαρχίας τους, η οποία έγκειται στην συνειδητοποίηση της κοινωνικής βάσης της πραγματικής δυνατότητας οικοδόμησης μίας κοινωνίας ισότητας, αλληλεγγύης και ελευθερίας. Κι αν οι καταλήψεις ποτέ δεν αυτοπεριορίστηκαν χωροταξικά, το ζητούμενο παραμένει πιο επίκαιρο από ποτέ: Να καταλάβουμε ολόκληρη την πόλη!
Υπερασπιζόμαστε τις καταλήψεις, οργανώνουμε την κοινωνική και ταξική αντίσταση, παίρνουμε τις ζωές μας στα χέρια μας.
Ά.
Το χαμόγελο των συντρόφων μας, ο κόσμος μας, στην ανακατειλημμένη Mundo Nuevo. Κουβαλάμε έναν Νέο Κόσμο στις καρδιές μας. 16/03/2023